Van experimenteren kun je leren

20.00. Je ploft op de bank neer. Pff. Hele dag gewerkt, peuter had een enorme meltdown (want wie heeft het in zijn hoofd gehaald de touwen waarmee hij alle meubels aan elkaar had geknoopt weg te halen?) en puber ging uitgebreid in discussie over de zin en onzin van woordjes Grieks leren (want ik heb er 4 dagen geleden ook al 10 minuten naar gekeken en al mijn vrienden mogen nu wel gamen, duh). Nu even lekker ontspannen. Nog heel even een dingetje checken in je mail, beetje lezen en een aflevering kijken van die serie die me leuk leek.

21.20. Tijd om puber te vertellen dat het echt tijd is om te slapen zo en dat niet per se de 38 mensen die nog over zijn eerst neer moeten worden geschoten. Weet je wat ik heb gedaan? Dat ene mailtje kijken, en toen keek ik ook in een nieuwsbrief met een linkje naar een leuk boek op bol.com. Toen bedacht ik me dat ik die wel wilde kopen, maar ik twijfelde want laatst zag ik ook een ander leuk boek wat ik misschien eerst wil kopen. Ik had dat gesaved op Instagram, even opzoeken. Je raad het al, daar ben ik dus gebleven. Mijn boek lag nog steeds naast me.

Consume less, share better Foto: Edward Howell (Unsplash)

Mijn experiment om tijd op mijn telefoon te beperken

Af en toe bedacht ik me al wel eens dat ik dit toch wel heel zonde vond. Toen ik op LinkedIn de kans voorbij zag komen om deel te nemen aan een onderzoek van Unpluq en de Universiteit van Tilburg waardoor ik 1.) pijnlijk bewust zou worden van het aantal minuten wat ik op mijn telefoon doorbracht en 2.) Unpluq een paar maanden kon testen, was het duidelijk dat ik hier aan mee wilde doen.

De eerste maand kreeg ik elke week een vragenlijst waar ik moest invullen hoeveel minuten ik aan welke app had besteed en wat ik daarvan vond. Het aantal minuten was schrikbarend. Het hielp namelijk niet dat we die weken geen Netflix op de tv hadden én ik een paar dagen ziek ben geweest, waardoor ik mijn telefoon (met wel Netflix) als tv in bed had gebruikt. Ik probeerde dit dus maar over het hoofd te zien, maar ik zag wel dat ik in avonden en weekenden toch eigenlijk wel elke dag bijvoorbeeld een half uur op LinkedIn rondbanjerde. Instagram heel weinig, maar dan soms wel opeens direct een uur.

Hoe ik mijn schermtijd heb geblokkeerd

Vervolgens kreeg ik toegang tot Unpluq.

Wat waren mijn uitdagingen? Sinds ik ondernemer ben, is mijn werk niet meer iets wat ik om 17.00 achter me laat op kantoor of in de Citrix-omgeving waar ik verder niet kom. Het is nu van mij, waardoor ik vaker in de avond ‘nog even dit’ en ‘nog even dat’ wil doen. Dat wil ik ook echt, het geeft me energie en ik krijg er geen stress van – dus dat is niet het probleem. Ik blijf alleen vervolgens hangen en doe dan de andere dingen die mij ook energie geven veel minder. Met als gevolg dat ik mezelf qua hobby’s enzo echt tekort deed.

Mijn instellingen waarom daarom als volgt:

  • Doordeweeks in de avond geen toegang meer tot e-mail en social media.
  • In het weekend helemaal niet.
  • Als blokkade heeft Unpluq een ‘tag’ die je tegen je telefoon aan moet houden om toegang te krijgen, maar die had ik niet. Ik heb gekozen voor iets wat het ‘irritant’ maakt: een raster van bolletjes die in een willekeurig patroon om de beurt oplichten. Je moet ze allemaal aanraken om toegang te krijgen tot de apps.

Gewoontes veranderen gaat in kleine stappen

Dat je gewoontes stap voor stap moet veranderen en dat dit bij volwassenen zeker wel een tijd kan duren weten we inmiddels wel. Het leek me daarom een goed idee om in de eerste maand superstreng te zijn voor mezelf, in de tweede maand halfstreng en dan te kijken of ik zelf kon vermijden om in mijn oude gedrag te vervallen.

De eerste maand: jeetje, wat irritant die bolletjes

De eerste dagen wilde ik soms gewoon toch even kijken, niemand wist het toch. Maar jeetje wat waren die bolletjes irritant. Ik voelde me net een kat die met zijn pootje op zo’n laserlampje zat te meppen. Ik merkte binnen een paar dagen dat ik er al niet eens aan wilde beginnen en dacht, ‘laat ook maar’. Dat werkte dus direct heel goed.

Minder handig was het toen ik met mijn oudste zoon in de avond naar de nieuwe Avatar-film in de bios ging. De ticket zat namelijk in mijn mail. Ik had heel slim de pdf gedownload, maar je raadt het al. Meneer de scanner wilde iets zien wat alleen in de mail stond en niet in de pdf. “Euh, ja sorry, ik kan in de avond niet in mijn mail, momentje…” [ziet eruit alsof ze een dom spelletje zit te spelen op haar scherm terwijl er 50 mensen achter haar in de rij staan] Dit was dus duidelijk heel onhandig.

Verder was het inmiddels eind december en heb ik tijdens de feestdagen (door die stomme bolletjes) ook echt alles volledig links laten liggen. Gaf heel veel rust en tijd voor lezen en met echte mensen praten enzo, moet je ook eens doen.

Kat met lampjes Foto: Thalia Ruiz (Unsplash)

De tweede maand: bewuste keuzes maken

Stap twee was half-half. Als ik ergens heen moest waar ik mijn mail voor nodig had, wilde ik daar gewoon bij kunnen. En toen ik een interessant gesprek had via de berichten van LinkedIn had ik er niet zo’n zin in om halverwege het typen weg te vallen tot drie dagen later. Ik vond dat het tijd was om het goed te vinden dat je soms ook gewoon een bewuste keuze maakt. Ik heb het blokkade-schema twee keer even uit gezet en als ik klaar was weer aan.

New year, new me: kan ik dit ook zelf?

Nu het drie maanden geleden was sinds ik begon met het onderzoek en mijn experiment, werd het tijd te kijken of ik dit ook zelf kon. Immers, gewoon je bioscoopkaartje kunnen laten zien omdat je de boel verder onder controle hebt, is wel zo handig. Ik heb de app toen uitgezet. Wat gebeurde er?

  • Weinig op social media zitten vind ik nog steeds heerlijk. Ik heb mijn innerlijke boekenwurm en nerd weer teruggevonden en doe meer andere dingen. Dat ga ik voor geen goud veranderen.
  • Soms er wél voor kiezen is nu echt een bewuste keuze. Als ik een keer uitgeput op de bank plof en even een paar minuten domme filmpjes wil kijken, of als ik wil reageren op het bericht van een klant, is dat oké. Ik denk dan eigenlijk toch wel binnen een kwartiertje ‘jeetje dit is echt nutteloos’ en leg het dan weer weg.
  • De sleutel voor mij: op het moment dat ik geneigd ben een app te openen, schiet er door mijn hoofd “Wat wil ik daar nu doen of bekijken?”

Gebruik maken van de gewoontes die je al hebt

Dat laatste punt, die vraag die door mijn hoofd gaat, is voor mij cruciaal. Zoals James Clear uitlegt in ‘Atomic Habits’:

When it comes to building new habits, you can use the connectedness of behavior to your advantage. One of the best ways to build a new habit is to identify a current habit you already do each day and then stack your new behavior on top. This is called ‘habit stacking’.”

Het is al lang mijn gewoonte om bewust uit te kiezen waar ik mijn tijd aan besteed (leestip: ‘Essentialism’ van Greg McKeown is een geweldig boek als je hier mee worstelt). Door dit door te trekken naar mijn telefoongebruik is het snel natuurlijk gaan voelen om even die korte vraag te beantwoorden als ik hem oppak. Als ik het antwoord niet weet, leg ik hem dus weer weg. Want laten we eerlijk zijn “Omdat ik nu zin heb om te zien hoe die peuter de tv van zijn ouders onder heeft gesmeerd met zalf” is heus niet het antwoord.

Apps zijn er ook om je te helpen

Als jij je tijd anders wilt besteden, bedenk je dan dat niet alle apps ‘slecht’ zijn en het beste vermeden kunnen worden als je je tijd goed wilt besteden. Unpluq is een optie om je gedrag aan te pakken waar het gaat om schermtijd, maar er zijn veel meer apps op de markt voor allerlei soorten gewoontes. Op persoonlijk vlak, maar ook voor het bewust en doelgericht kiezen van je tijdsbesteding op werk.

Plan even een moment in om (digitale) koffie met me te drinken als je wilt sparren over de beste apps om jouw tijd anders te besteden – een duwtje in de juiste richting is soms precies wat je nodig hebt.

FacebookTweetLinkedInE-mail